Sinterli Balata Nedir? Avantajları Nelerdir ?

Balata sinterleme, metal parçacıklarının yüksek ısı ve basınç altında ayrışarak birbirlerine erimesi işlemidir. Balata üretiminde sinterleme sırasında balataların fren özelliklerini ve kullanım ömürlerini geliştirmek amacıyla bir çok farklı element kullanılır. Sinterli balatalar motosiklet ve ATV üreticileri arasında bir standart haline geldiği gibi yedek parça sektörünün büyük bir bölümü sinterli balataları tercih etmektedir. Sinterli balatalar uzun ömürlü olmalarının yanı sıra, yoğun fren kullanımının oluşturdu yüksek ısıya karşı da daha dayanıklıdır. Pist yarışlarında sinterli balataların performansına yaklaşabilen hiçbir organik balata olmamakla birlikte, yol kullanımında organik balataların sinterli balatalardan performans olarak hemen hemen hiçbir farkı gözlemlenememektedir. Bunun en güzel kanıtı ise EBC firmasının sinterli ve organik balatalarında genel otoban kullanımı EC E R 90 fren güvenlik onayına sahip ilk ve muhtemelen tek firma olmasıdır. Her ne kadar sinterli balataların maliyetlerini düşürmek için bazı orjinal parça üreticilerince sinterlemede demir kullanılmış olsa da bunların çoğu başarısızlıkla sonuçlandı. Günümüzde kullanılan temel malzeme bakırdır.

Bakır sinterli balataların üretimi iki ayrı yöntemle gerçekleşmektedir. Bunlardan birincisi vakumlu bir fırın içerisinde basınçlı sinterleme, ikincisi kayar bantlı fırın içerisinde kontrollü atmosferde sinterleme yöntemidir. Önceden şekillendirilmiş bakır sinterli pabuçlar, bakır kaplı çelik levhalar (yastık) üstündeki deliklere yerleştirilip birlikte fırınlamaya verilirler. Önceden belirlenmiş bir sıcaklığa ulaşıldığında yastıkla pabuç arasındaki bakır kaplama eriyerek bu iki parçayı birbirne yapıştırır.

Sinterleme çok hassas bir işlem olup EBC uzmanları bu teknolojiyle dünya çapında konusunun liderleri olup, orjinal ekipman üreticileriyle birçok anlaşma sağlamışlardır. Yedek parça piyasısında da EBC kullanıcılara uzun ömür ve yüksek ısı performansına sahip sinterli ürünler ve spor ve genel kullanım için organic balatalar sunmaktadır. Her iki üretim şekli de ayrı ayrı piyasada oldukça başarılı olmuştur ve sektörde önemli bir yer teşkil etmektedir.?

​

Neden / Ne Zaman Fren Balatalarınızı Kontrol Etmeniz Gereklidir ?

Fren sisteminiz genellikle bakıma ihtiyaç duyduğunda size gösterdiği tepkilerle bunu belli edecektir. Aşağıdaki ipuçları bu tepkileri anlamanıza yardımcı olacaktır.

Frenleme Esnasında Çıkan Sesler: Fren sisteminizden gelen rahatsız edici ciyaklama sesi veya taşlama sesi fren sisteminizin bakıma ihtiyacı olduğunun göstergesidir. Fren sisteminizden gelen çoğu sesin kaynağı fren balataları olmaktadır. Fren balataları fren disklerinize baskı uygulayan kısımdır ve zamanla aşınma gösterebilir. Çoğu balata aşındığında uyarıcı bir ses çıkarmak üzere tasarlanmıştır. Fren balatalarınızı değiştirmek oldukça düşük maliyetli bir işlemdir. Zamanında değiştirilmeyen balatalar kampana ve disklerinizin aşınmasına ve kullanılamaz bir duruma getirerek çok daha yüksek masraflar çıkarabilir.

Süngerimsi Frenleme Hissi : Eğer fren pedalına bastığınızda tepki alamıyor veya durmak için frene normalden daha fazla basmanız gerekiyorsa bu balatalarınızın aşındığını veya fren sisteminizde bir sızıntı olduğunun işaretçisidir. Fren sisteminizi mümkün olduğunca kısa zamanda kontrol ettirmenizi öneririz.

Fren Uyarı Işığı: Çoğu kullanıcı eğer frenlemede bir sıkıntı yaşamıyorsa fren uyarı ışığını önemsememektedir. Ancak bu durum özellikle yeni model bilgisayar kontrollü araçlarda oldukça tehlikeli durumlara yol açabilmektedir. Fren uyarı ışığınız yandığında bu fren sisteminizde bir arıza olduğunu gösterebilir.

Diğer Belirtiler: Frenleme yaptığınızda direksiyon bir tarafa çekiyorsa, fren hidrolik sıvısında azalma yaşanıyorsa ciddi bir probleme işaret edebilir. Servise gitmek için zaman kaybetmemeniz gerekir. Unutmayın ki fren bakımının maliyetleri gerektiğinde yoksun kalacağınız bir fren sistemi göze alındığında çok daha düşüktür!

​

Fren balatası çeşitleri;

1)Yarı metalik, organik, karbon hepsi farklı isimler ile telaffuz edilen aslında aynı muhteviyata sahip olan üründür. İçinde Kömür yani karbon ve metal parçacıkları bulunur. Genelde çok yüksek ısılarda ‘Friksiyon’ yani sürtünmeye karşı olan dirençleri kaybolmaya başlar. Sessiz, yumuşak, kısa ömürlü olmaları tipik özellikleridir. Boyut ve cc gözetmeksizin her türlü motosiklette kullanılabilir.

2)Sinter metal; tamamen metal muhteviyatlı hammadde ile üretilir. içinde çelik ve bakır bulunabilir. Yarı metalik hamur tipine göre çok yüksek performans sergiler. Ömrü uzundur, Çalışma ısı aralığı neredeyse yarı metalik balatanın iki katıdır. Dez avantajları ise fiyat olarak yarı metalik balataya göre daha pahalıdır. Yarı metalik balatalara göre disk üzerinde daha çok tahribatı olur. Ancak kesinlikle illa yarış motoruna takılır gibi bir ibare yoktur. Scooterlar dahi olmak üzere her türlü motosiklette kullanılabilir. Bu seçim fren ve kullanım alışkanlıklarına göre yapılır.

 

Balatanın çalışma prensibi ve rodaj (alışma süresi)

Tüm fren balataları sinter yada yarı metalik olsun aynı mantık ile çalışmaktadır. Balatanın içindeki metal parçacıkları önce diskin üzerine ısınarak yapışır. Yapışan metal parçalıkları balatanın üzerinde ki daha yumuşak metali yada karbonu ısırarak friksiyonu yani sürtünmeyi sağlar. Ortaya çıkan kinetik enerji ısı enerjisine dönüşürken, Bu şekilde kinetik enerjiyi limitlemeye hatta yok etmeye yani durdurmaya kadar kontrol edebiliriz. Bu fiziksel bir olaydır.

Balata yüzeyinde olan metallerin diske yapışması, disk yüzeyinde olan metalin ısınması ve reaksiyona geçme dönemine Rodaj dönemi denir. Bu dönemde frenlerimiz iyi tutmaz. Belki durmaya yakın sesler olabilir. Rodaj döneminin tamamlanmasından sonra fren performansımız ve hassasiyetimiz daha çok kendini hissettirecektir.

​

Doğru Bilinen Yanlışlar Kısmında;

1) Yarı sinter fren fren balatası diye bir şey yoktur ! Fren balatası ya sinter ya yarı metalik olur. ikisinin üretim ve hazırlanma şekli birbirinden çok başka olduğu için kesinlikle birleştirilemez (örnek su yağa karışmadığı gibi iki ürün birbiri ile reaksiyona geçemez)

2) Fren balatası değişir değişmez ani frenler yapmak. Kesinlikle yapılmaması gereken bir durumdur. Mevcut sisteminizi rodajlanmadan yüksek ısılara maruz bıraktığınızda halk arasında disk yanması ve balata yanması denen ‘semerrit’ durumu meydana gelir. Ve ürünler değişmeden kesinlikle işe yaramaz verim alamazsınız.

​

İlgili Linkler :

Seramik fren balatası mı metal fren balatası mı ?